Öncədən yaşanmışlıq – Dejavu sindromu
Bəzən həyatımızda, gündəlik yaşantımızda elə vəziyyətlər olur ki, sanki öncədən nə vaxtsa bu stiuasiyanı yaşamışıq. Davranışlarımız bizə tanış gəlir. Belə vəziyyətə dejavu vəziyyəti deyilir. Dejavu – insanlarda rast gəlinən bir hadisəni daha əvvəl də yaşanması və ya ilk dəfə gedilən bir yerdə daha əvvəl də olmaq kimi hisslər yaradan psixoloji haldır. Dejavu sözünün lüğəti mənası […]
Yeniyetməlik Dövründə Baş Verən Dəyişikliklər
ANA-ATALAR ÜÇÜN YENİYETMƏLİK RƏHBƏRİ Yeniyetməlik dövrü somatik dəyişikliklərlə başlayan və gəncin ictimai baxımdan yetkin kafiliyini qazanması ilə sonlanan bir dövrdür. Yetkinlik dövrünün başlanğıcı da, sonlanması da kəslər arasında fərqliliklər göstərər. Bəzi yetkinlər daha erkən yaşlarda somatik olaraq inkişafa başlarkən bəziləri daha keç inkişaf edər. Qızlar ümumiyyətlə yetkinliyə oğlanlara görə bir iki il əvvəl girərlər. Ancaq […]
XƏSTƏLİK XƏSTƏLİYİ
Xəstəlik xəstəliyi” olaraq adlandırılan ipoxondriya xəstəliyi günümüzdə çox tez-tez rast gəlinən psixi pozuntular siyahısına daxildir. Bu problemdən əziyyət çəkən insanlar orqanizmlərindəki ən kiçik dəyişikliyi belə ciddi bir xəstəlik əlaməti kimi qəbul edir və müvafiq olaraq həkimə müraciət edirlər. Məsələn, adi baş ağrısı, tərləmə, öskürmə, qəbizlik kimi əlamətlər xərçəng, miokard infarktı əlamətləri kimi qəbul edilir və […]
“Anasının belə onu qucaqlamasına icazə vermirdi.” – NİGAR ƏLİYEVA
Autizm, anadangəlmə ya da həyatın ilk 3 ilində meydana çıxan mürəkkəb inkişaf pozğunluğudur. Davranışda və ətrafdakı insanlarla ünsiyyətdə problemlərlə müşayiət olunur. Oğlanlarda qızlarla müqayisədə bu xəstəliyə daha tez-tez hallarda rast gəlinir. Əksər autizmli uşaqlar xaricən tamamilə normal görünür, lakin bütün vaxtlarını digər normal uşaqların məşğuliyyətlərindən tam fərqlənən qəribə fəaliyyətlərə sərf edirlər. Autizmin ilk əlamətləri uşağın […]
“Axı bu günahsız uşaqların dünyaya gəlməsində səbəbkar elə biz özümüzük. ” – PƏRVİN ƏSGƏRLİ
İşə tələsdiyimdən cəld və çevik addımlarla yol boyu addımlayırdım. Bir neçə metr aralıda yol keçərkən ucadan qışqıran 10 yaşlı autizmli qızın atasının onu cilovlamaq istəyinə qarşı gəlməsi və atanın sankı övladından utanırmış kimi kobud şəkildə, itələyib qüsurlu uşaqlar üçün məktəbin qapısından içəri salma çabasını gördükdə həm üzüldüm həm də ataya qarşı hiddətli baxışlarımı ala bilmədim […]
“Autizmə elmi yanaşma” – LEYLA ABDURƏHİMOVA
Autizm sosial münasibətlərin yaradılmasına , ünsiyyət sferasının formalaşmasına mane olan inkişaf problemidir. Autizm sözü yunan sözü olan “autos” sözündən götürülmüşdür. Yunan dilində autos sözünün mənası “öz” deməkdir. İlk dəfə autizm sözündən məşhur isveçrəli psixiatr E. Bleuler istifadə etmişdir. 1910-cu ildə Bleuler “autizm”in şizofreniya xəstələrində müşahidə olunan özünə qapanma və ətraf aləmdən təcrid olunma əlamətlərini təsvir […]
” Mən autizmli bir uşağam.” – LEYLA ƏFƏNDİYEVA
Mən autizmli bir uşağam. Duyğusal hisslərim fərqlidir. Gündəlik yaşam içində sizin çoxunuzun fərqinə varmadığınız iylər, səslər mənə qıcıq verə bilər. Sıradan, sadə bir market alış-verişi mənim üçün tam bir kabus ola bilər. Qoxu hissim artıq dərəcədə həssasdır. Bütün bunlar məni cox pis təsir edir. Danışdıqlarınıza qulaq asmadığımı fikirləşməyin. Sizi başa düşməyə bilərəm. Mənə başqa otaqdan […]
“Autistik uşaqların özəllikləri” – LEYLA YUSİBOVA
Autizm sindromu xxı əsrin qlobal psixoloji problemi kimi özünü göz təmasının, nitqin və ünsiyyətin zəifliyi kimi bildirir. Autizm latın sözüdür və “autos”-“özü” deməkdir. İlk dəfə autizm sindromu olan uşaqlarla atamin deffektoloq-loqoped kimi çalışdığı “Uşaq və Ailələrə Dəsdək” merkəzində qarşilaşmişam. Onların bir çox xüsusiyyətləri vardır. Autizm sindromu olan uşaqlar ətrafdakı insanlara qarşı biganə olur və öz […]
“Mənə o biri otaqdan səslənməyiniz əvəzinə, yanıma gəlin və sadə cümlələrlə mənimlə danışın” – NƏRGİZ ƏSƏDLİ
Autizm ətraf aləmin dərketməsinin və digər insanlarla ünsiyyət qurmasının pozulması ilə xarakterizə olunan, həyatın ilk üç ili ərzində meydana çıxan xəstəlikdir. Latın sözü olub “özü” deməkdir. Autizm özünəqapanma, real ətrafdan uzaqlaşma kimi təzahür edir. Erkən yaş dövründə başlayan, həyat boyu davam edən sosial münasibətlər və ünsiyyət sferasında problemlərin olması ilə birlikdə qəbul olunan neyro psixoatrik […]
“Hər bir uşaq bir gələcəkdir, bir həyatdır. Onları təcrid etməklə bir gələcəyi məhv etmiş oluruq.” – NƏRGİZ ALLAHQULUZADƏ
Autizm nədir? Bir çox əlamətlər autizmi, Asperger sindromu kimi daha yüngül görünən autistik spektrum pozuqluğundan (ASP) ayırır. Autizm beyinin bir çox qisminə təsir edir, amma bu təsirin necə inkişaf etdiyi məlum deyil. Neo-Latın autismus sözcüyü İsveçrəli psixiatr Eugen Bleuler tərəfindən şizofreniyanın əlamətlərini tərif edərkən 1910-cu ildə törədilmişdir. Bleuler sözcüyü Yunanca autos (αὐτός, öz mənasında) sözcüyündən […]