Uşaqların böyüdülməsində yol verilən səhvlər
Günümüzdə artan hallardan biri də uşağına “yox” deməyi bacarmayan valideynlərin sayının artmasıdır. Bu davranışlar ilə böyüdülən uşaqlar ümumi olaraq “mən “mərkəzli olurlar. Xüsusilə , özlərinə əhəmiyyət verən, beləliklə də insani həssaslığı zəif olan bir nəsil yetişməkdədir. Uşağın böyüdülməsində valideynlər tərəfindən edilən bir çox xətalar vardır. Bunları ümumiləşdirsək aşağıdakı maddələr ortaya çıxmış olar: Uşağa yalan demək! […]
Qurban bayramı uşaqlara necə izah edilməlidir?
Məlumdur ki, bu bayramın əsas mahiyyəti Allah yolunda kəsilmiş qurbanlıq heyvanın ətini imkansızlarla bölüşmək, onları sevindirməkdir. Ancaq qurbanlıq heyvanın az yaşlıların gözlərinin qabağında hissələrə ayrılması bir çox uşaqlar üçün travmatik hal yarada bilər. Bu halda qurbanın necə kəsilməsinə diqqət etməliyik. Günümüzdə televiziya və internet vasitəsilə bir çox cizgi filmləri uşaqlara fiziki zorakılıq […]
Artıq Azərbaycanda virusun qarşısının alınmasına görə tədbir görülür!!!
Azərbaycanda virusun qarşısının alınmasına görə tədbir görülür!!! Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına əsasən, Afrikanın qərbində yayılan Ebola virusunun qurbanlarının sayı 1069 nəfərə çatıb. Son açıqlamalara əsasən ölümcül virusa yoluxanların sayı 1975 nəfər təşkil edir. Öldürücü gücə malik Ebola virusu ilk olaraq 2014 ilin fevral ayında Qərbi Afrika ölkələri olan Liberiya, Qvineya, Nigeriya və Syerra-Lionesdə aşkarlanmışdır. Xəstələr […]
Yüksək Riskli Ailələr Qrupu
Hal-hazırda dövrümüzdə inkişaf anomaliyalarının sayı durmadan artmaqdadır.Autizm,əqli gerilik,görmə pozulmaları,eşitmə və nitq qüsurları,psixi inkişafda olan anomaliyalar və digər inkişaf qüsurları insanları “həyacan təbili” çalmağa vadar edir.Təkcə autizmə rast gəlinmə faizi get-gedə artır.Belə ki,əvvəl hər 80-90 uşaqdan biri autizm diaqnozlu idisə,2018-ci il statistik göstəcilərinə əsasən bu say 60-ə enib. Bəs anomaliyaların,qüsurların yaranmasına nələr səbəb olur? Bu halların […]
UŞAQLAR NƏ ÜÇÜN YALAN DANIŞIR?
Valideyin və müəllimləri yalandan başqa heçnə çox əsəbləşdirmir. Böyüklər ehtiyyat edirlərki kiçik yaşından yalan danışmağa başlayan uşaqda bu xarakterə çevriləcək və onlar ömür boyu bundan əziyyət çəkəcəklər. Bəs uşaqlar nə üçün yalan danışır? 3-7yaşlı uşaqlar xəyalla gerçəyi bir-birindən ayırmağda çətinlik çəkirlər. Buna görədə öz xəyallarının məhsulunu real kimi göstərə bilərlər.Məsələm: “Mənim böyük filim var.”, “Atam […]
“Şəhərdə yaşayan ailədə böyüyən uşaqla kənddəki uşaq bir deyil” – Müsahibə
“Qayğılar artıqca valideynlər uşaqlarını daha da sərbəstliyə meylləndirirdi”. Bu fikirləri psixoloq Narınc Rüstəmova BiG.AZ-ın-un suallarını cavablandırarkən deyib. Valideynlər uşaqlarını tərbiyə edərkən nələrə daha çox diqqət yetirməlidirlər? Valideynlər çalışmalıdırlar ki, özlərində olan məsuliyyəti övladlarına da aşılaya bilsinlər. Özünənəzarəti uşaqlarda formalaşdırsınlar. Uşaqlarda özünənəzarət 3-6 yaşda formalaşır. Yəni uşaqlar özləri yuyuna bilməli, yeməli, geyinməli, bir az böyüdükdə isə […]
AUTİZM SİNDROMU
Autizmin yaranma səbəbi məlumdurmu? 1970-ci ilə qədər Autizm Şizofreniyanın tərkib hissəsi idi. Belə ki, Bleyer Şizofreniyanı araşdırarkən 4A qanunu haqqında qeyd edib. Ambivalentlik Assosasiya Autizm Affekt Demək olarkı 70-ci illərə qədər bütün Autizmli uşaqlara Şizofreniya diaqnozu qoyulurdu. Lakin aparılan araşdırmalar Autizm və Şizofreniya diaqnozunun bir-birindən fərqli olduğunu göstərdi. Beləki Şizofrenlər hollisunasiyalar görür, epileptik tutmaları olur. […]
Autizm və PECS terapiya
Dünyada Autizmin korreksiya ilə bağlı bir çox üsul və metodlardan istifadə olunur.Məsələn ABA (Applied Behavioral Analysis) terapiya, PECS(Picture Exchange Communication System) , Qum terapiyası, Musiqi və rəqs terapiyası, Qrup terapiyası və.s Ölkəmizdə ABA terapiya,qrup terapiyası,art terapiya və digər terapiya növləri daha çox istifadə olunur.PECS metodu isə nisbətən az tədbiq olunmaqdadır.Hərifi mənası- Picture Exchange Communication System […]
Sağlamlıq İmkanları Məhdud Uşaqlarda Qidalanma
Normal inkişaf edən uşaqlardan fərqli olaraq inkişafında müəyyən qüsurları olan uşaqlarda qidalanma prosesi daha çox diqqət tələb edir.Təəsüflər olsun ki,bu gün 1 çox valideynlər bu mövzuya o qədər də həssas yanaşmırlar. İnkişaf qüsurlu uşaqlarda(xüsusilə USİ) ən çox görülən problem əzələ gücsüzlüyü səbəbilə udma və çeynəmədə olan çətinliklərdir.Bu problem zamanı yemək yedizdirərkən uşağı uyğun pozisiyada saxlamaq […]
ZEİGRANİK EFFEKTİ
“Zeigarnik” effekti yarım qalmış, tamamlanmamış işlərin, tamamlanmış işlərə nəzərən daha aydın və asanlıqla xatırlanmasını ifadə edən psixoloji fenomendir. Bu hal ilk dəfə rus psixiatr və psixoloq Bluma Zeigarnik tərəfindən müəyyən edildiyi üçün onun adını almışdır. 1925-ci ildə B.Zeigarnik və psixoloq dostları restoranda olarkən, diqqətlərini restorandakı ofisiant çəkir. Ofisiant təkdir və sifarişləri heç yerə qeyd etmədən […]