Uşaqların təhsilə münasibətində valideynin rolu
Uşaqlarda təhsilin doğumdan sonra başl
amasıyla birlikdə, hər yaşda fərqli motor bacarıqlarının inkişafı psixoloji vəziyyətləri haqqında ipucu verir.Sevgi, şəfqət, empati, eyni zamanda qaydalar, sərhədlər və məsuliyyətləri gözəl bir ailə mühitində nizamlayıb dinc və xoşbəxt böyümələrini təmin etmək ,məktəb əvvəli təhsildə faydalı olacaq.
Ana-Ata Nəzarəti Uşağın İnsanlığını əks etdirir.
Ana-atalar məktəb əvvəli məktəbin və oxumanın uşağa qazancları haqqında nümunələrlə danışa, özlərindən də nümunələr verərək ömür boyu yoldaşlıqlar, xoş xatirələr, əyləncələr, məktəbdə öyrəndiklərini xüsusi həyatda necə tətbiq etmək; məktəbin daha sonrakı peşə və təhsil üçün vacibliyini və qazanclarını izah edərək sevdirə bilirlər.
Ana-ata idarəsi; sərhədləri tanıma və qaydaları öyrənmənin təməlidir. Burada ola biləcək axsaqlıqlar asılı, təcavüzkar, zəif şəxsiyyətləri meydana gəlməsinə səbəb olar. Uşaqların pozaraq, sınayaraq öyrəndiyinə diqqət çəkən Psixoterapevt “Hər şeyi uşağınızın yerinə edər, önünə hazır qoysanız normal inkişafını və öyrənməsini maneələrdir. Uşaq inkişaf edə, yetkinləşə və gözləməyi öyrənə bilməz. Bu uşaqlar məktəbə başladıqlarında deyərsən sonuna qədər oturmağı bacara “xəbərdarlığını etdi.
Məktəb çağındakı uşaqla necə maraqlanmalı?
Ailə tərəfindən birlikdə zaman keçirmək və bu zamanı problem danışmaq üçün deyil birlikdə oyunlar oynayaraq əyləncəli bir birlikdəliyə çevirmək təsirli olacaq
Uşağı məktəb seçkisində də qərar mərhələsinə qatarsınızsa uşaq, özünün gələcəyi ilə əlaqədar bir qərarda məsuliyyət alaraq, məktəbi və məktəb həyatını daha çox sahiblənər və özünə inamı artar.
1.Məktəbin üzrə məsuliyyət və fərdi inkişaf vasitəsi olduğunu unutmamaq, ana-ata olaraq uşaqları yarışa çıxmış fərdlər olaraq görməmək, yalnız məktəblə əlaqədar ortaq mövzu etməyib, uşağın başqa ehtiyaclarını də müşahidə və bu ehtiyaclarını aradan qaldırmaq.
2.Uşaq məktəbdə müvəffəqiyyətli olduğu zaman mükafatlandırılaraq özünə olan etibarı və motivasiyası inkişaf etdirilməlidir.
3.Uşağa mənəvi dayaq verib, etibarını artırmaq, qayğı və narahatlıqlarını azaltmaq,
4.Onunla ailə tərəfindən və ya birəbir onun xoşlandığı bir məşğuliyyət paylaşmaq. Məsələn; oturub birlikdə onun musiqisini dinləmək. Sonunda fikirimiz nə olursa olsun, səy əhəmiyyətlidir. Beləliklə hörmətli və dürüst davranış nümunəsi meydana gələr.
5.Nələri sevər, nələri sevməz, onu maraqlanıb öyrənmək
6.Onu anlamağa çalışmaq, çətin də olsa hadisələri onun baxımından ələ alıb onun probleminə yaxınlaşmaq,
7.Sevginizi açıq bir şəkildə göstərin ki xeyr dediyinizdə verdiyiniz qaydalara hörmət eşitsin, sizi qorxduğu üçün deyil saydığı üçün dinləsin.
8.Ona hörmət etmək, onu ciddi qəbul etmək, şəxsiyyəti haqqında yalnız mənfilikləri deyil yaxşı tərəflərini da görüb bunu müəyyən etmək, onunla qürur duyduğumuzu müəyyən etməkdir lazımdı.
Övladlarınızın uğurlu olmağını istəyirsizsə ilk öncə onları tanıyın,dinləyin ,hörmət edin ki,sabah da böyüyəndə sizə hörmət etsinlər.
Xəzər Universitetinin psixologiya fakültəsinin III kurs tələbəsi
Ibrahimova Aydan
psixotest.az