İnsan əslində müvəffəqiyyətə çatmaq üçün nə etməsi lazım olduğunu bilir. Bir çox şagird çalışmaq lazım olduğunu bildiyi halda “çalışa bilmirəm” deyər. Bəhanələr yaradır. Çalışma mühiti ilə əlaqədar, müəllimlərlə, yoldaşlarıyla, ailəsi ilə əlaqədar … Bu bəhanə tükənmir. Lakin bu bəhanəni bilmək üçün xərclənən zaman, enerji məqsədə çatılması yolunda göstərilsə daha yaxşı olar ki, bəhanəni sığınmaqdan imtina!
1) İçində olduğunuz vəziyyətdə ən yaxşısını etmənin yollarını arayın. O zaman işə başlayacaq gücü özünüzdə tapa bilərsiniz.
2) GÖZƏL SÖZLƏR tapın. Oxuduqlarınızdan, eşitdiklərinizdən, dinlədikləriniz- dən sizə təsir göstərəcək və işə yönəldəcək xüsusiyyətdə olan gözəl sözlər tapın. Onları iş otağınıza ya da gözünüzün görə biləcəyi yerlərə asın. Darıxanda, istəksizlik hiss etdikdə bu sözləri oxuyun. Bu sözlər sizi motivasiya edəcək, iş istəyinizi artıracaq.
3) İnan! Dinimiz hərəkətlərimizdən yaranar. İnanc insan davranışına təsir edən ən əhəmiyyətli motivasiya edici gücdür. Bacaracağınıza və hədəfə çata biləcəyinizə inanın. Əgər özünüzə inansanız özünüz haqqındakı tutumunuz müsbət olar və bu da hədəflərə çatma gücünü özünüzdə tapmağı təmin edər. İndi soruşa bilərsiniz anidən necə inana bilərəm ki?; tamamilə haqlısınız. Özünüzə inanmanız üçün əvvəl özünüzə güvənməniz lazımdır. Özgüvəni olan insanlar çətinliklərlə mübarizə edər, problemlərə həll yolu tapar, özlərinə inanarlar. Nə olsa da işin arxasını əsla buraxmayacaq cəsarəti özlərində taparlar. Həmçinin bunu əlavə etməkdə fayda var. Güvən əskikliyi yaralı heç bir şey yaratmayan mənfi düşüncənin məhsuludur. Zehin məşğul olacaq bir şey tapa bilmədikdə özüylə məşğul olmağa başlayır. Və ümumiyyətlə bunu mənfi şəkildə edir. Öz enerjimizin fərqində olmadan özgüvənimizin düşməsinə səbəb olur. Sevdiyiniz şeyləri etmək üçün iş planınızda özünüzə zaman ayırın. Sizi məmnun edəcək şeylər tapın. Kinoya, teatra, matça gedin. Hər şeydə bir gözəllik axtarın. Ətrafınızda müsbət düşünən dostlarınız olsun.
5) MARAQLANIN. Brown; Allah məni maraq əhənglənməsindən qorusun deyirr. Çünki böyük şeylər qədər kiçik şeylər haqqında bir şeylər öyrənmək arzusu oyadan o maraq canlıları hərəkətə keçirən itələyici gücdür. Bu gücdən faydalanmaq üçün çalışacağınız dərslərlə maraqlanın. Maraq işə başlaya bilməməyin dərmanıdır. Çalışacağınız dərslərin maraq duyguğunuz marağınızı çəkəcək yerlərini araşdırın. Nə olmaq istədiyinizi ümumiyyətlə dəqiq bir ifadəylə yazın. Və görə biləcəyiniz yerlərə asın. Bu hədəflərinizi xəyal edin. Uğura, hədəfə çatmış halınızı düşünün. “mən bu universiteti bitirəcəyəm” kimi deyil də “mən bu universiteti 3 ortalamayla bitirəcəyəm kimi”. Əhvalınızı pozmayın. İstəmədiyiniz bir vəziyyətlə qarşılaşdığınızda əhvalınızı pozmayın. Bunun yerinə yaxşı tərəflərini görməyə çalışın.Hayatınızın öz əllərinizdə olduğunu unutmayın. Gülər üzlü olun. Özünüzü mükafatlandırın. Mükafat, insanı davranışa yönəldən güclü bir xəbərdaredicidir. Lakin burada mükafatın xüsusiyyəti çox əhəmiyyətlidir. Seçiləcək mükafat insanın etməsi lazım olan davranışı nəticələndirənə qədər səbr göstərməsini təmin edəcək xüsusiyyətdə olmalıdır. Mükafatın dəyəri özündən deyil, adamın ona verdiyi əhəmiyyətdən qaynaqlanar. Istəkli və əzmli OLUN. Öyrənməyə istəklə yaxınlaşsanız və bu mövzuda əzmli olsanız, öyrənəcəyiniz dərsi və ya mövzunu böyük bir diqqətlə qavrayarsınız. İstədiyiniz hər nədirsə bütün təcrübənizi hədəfə doğru, nəticə almaq üçün iradə gücü və əzmlə doğru bir şəkildə istifadə etməlisiniz.
Bu mənim həyat şüarımdır. Siz də motivasiyanızı daim yüksəkdə saxlayın, həyata gülün…)) Unutmayın, motivasiya olma öz əlimizdədir.
Validə Abbasova
Psixologiya və Konsultasiya Mərkəzinin psixoloqu
