Hər insanın ağlından keçər bir gün çəkib getmək olduğu diyarlardan. Baş götürüb getmək inadına bütün tərsliklərin, problemlərin, göz yaşlarının, qırğınlıqların.. Bütün səni həbs edən zəncirlərin acığına çıxıb getmək ürəyinin apardığı yerlərə….
Hər insanın ağlından keçər bir gün Xəyanət etmək, ən çox sevdiyinə. Ən çox can yandırdığına,ən çox əmək verdiyinə.. Dəyərsiz olduğunu gördüyü o an hər kəs bir anlıq xəyanət etmək istər beləcə həyat eşqinə…
Yalan danışar hər kəs bir günən çox inandığına,ən çox etibar etdiyinə… Ən zərbə aldığına hər kəs bir gün yalan danışmaq istər qisas almaq istərcəsinə…
İnsan psixologiyasında,insan şüuraltısında təhrikedici qüvvələr daima mövcuddur. Bu qüvvələr illərlə yığılıb qalan aqressiya, neqativ hadisələr, incinmiş duyğular, tamamlanmamış arzular, gerçəkləşməmiş xəyallar fonunda formalaşır. İnsan dözür-dözür, hər çətinliyə sinə gərir və nəhayət bir gün… Gücsüz düşdüyün anda bütün organlar və duyğular ayağa qalxır. Üsyan edir… Onlari məhkum etdiyin vəzifələrdən bir anda imtina edir. Və budur möhtəşəm bir xaos. Azıb qalırsan. İllərlə Özün bahasına qurduğun nizam indi səni məhv etməyə yönəlmiş silaha çevrilir sanki. O an hər şeyi etməyə qadıirdir insan. Ən ağılasığmaz hərəkətləri,ən gözlənilməz çılğınlıqları, geridönülməz peşmanlıqları edə bilərsən o an. Məşhur bir deyim var, “hər dərdi içinizə atarsanız,gün gələr yerinizdən qalxa bilməzsiniz”… Daş kimi yığılarlar içinə aqressiyaların, qırğınlıqların,göz yaşların. … İllərlə içinə atıb qalaq etdiyin dərdlərin səni daşlamağa başlayar.
Zərbələr kəskin. Zərbələr ağır, zərbələr ağrıverici. Bu ağrını çəkə-çəkə Xəyanət də edər insan,yalan da söyləyər,içkidə içər, hətta intahar da edər!
Duyğuları,fikirləri şahə qalxmış insan hər şeyə qadirdir! Hətta öldürməyə də.
Heç düşündünüzmü, Insanlar niyə bu qədər çox intahar edir? Gənclər niyə evdən qaçır? Niyə Xəyanətlər çoxalır? Niyə boşanmalar artır?? Niyə cinayətlər olur? Ata qızını, qadın ərini, uşaq yoldaşını niyə bıçaqlayır??? Niyə insanlar söyür,niyə təhqir edir? Niyə təhqir edilir???
Bütün bunlar hamısı o “Bir An” da (affekt vəziyyəti) verilən qərarların nəticəsidir. Hansı ki, insan artıq ən son həddə çatmış… İnsan yorulmuş.. İnsan tükənmiş… Beyin dayanmış o an, sadəcə hisslər danışmış çılğıncasına… hisslər yönləndirmiş o an səni… O an sadəcə ehtiyacın ödənsin istəyərsən… Sadəcə səni üsyana təşviq edən ehtiyacın ödənsin,başqa heçnə düşünə bilməzsən… Zatən insanı hər yola sürükləyən elə ehtiyacları deyilmi?!
Odur ki bircə anlıq dayanmalı… şahə qalxmış insan duyğuları “dağ çayına” bənzər. Zirvədən sürət götürüb endiyi an qarşısına nə çıxsa sürüyüb gətirər. Daş,çınqıl, ağac, zibil… Nə çıxsa baxmaz ağına- bozuna… Mənsəbinə çatana yaxın sakitləşər,bütün artıqlıqları,lazımsızları geridə bir yerlərdə buraxıb,durular… İnsan da beləcə… Gözünü əsəb , hikkə, ağrı, bürüdüyü an nə istəsən edə bilər… Amma bir duruldumu, sakitləşdimi gətirər özü ilə peşmançlıqlar, peşmançılıqlar, peşmançılıqlar….
Bəs sonraki peşmançılığın faydası varmı?? Əlbətdəki yox… Elə isə düşünün. Ətrafımızı bürümüş aqressiya selinə siz də qapılmayın! Peşmançılıqlardan uzaq durun!!! Peşmançılıq yaşamayın! Peşmaçılıq yaşatmayın…
Fəridə Qasımova
AMEA-nın doktorantı,kiçik elmi işçi
